Miłość, zgodnie z najprostszą definicją słownikową, to głębokie uczucie do drugiej osoby, któremu zwykle towarzyszy pożądanie (…); silna więź, jaka łączy ludzi sobie bliskich.

Różne spojrzenia

O miłości pisało już wielu specjalistów. Amerykański psycholog XX wieku Robert J. Sternberg podkreślał trójczynnikową koncepcję miłości opierającą się na namiętności, intymności i zaangażowaniu. Według niego te czynniki ciągle ulegają przemianie i różnią się intensywnością w czasie trwania związku. Zdefiniował siedem form miłości, od lubienia, poprzez romantyczną i partnerską miłość, do miłości doskonałej, charakteryzującej się głębią wszystkich tych czynników.

Natomiast według definicji Karola Wojtyły, pełnia miłości jest integracją trzech poziomów: zmysłowego, uczuć i ducha.

Twórca tej definicji twierdzi, iż poziom zmysłowy dotyczy podłoża popędu seksualnego, gdzie miłość zazwyczaj się rodzi. Jednakże nie można samej zmysłowości nazywać jeszcze miłością, może nawet ona przerodzić się w przeciwieństwo miłości, kiedy staje się zupełnie ślepa na osobę, a czerpie wyłącznie radość przez zmysły zewnętrzne.

Poziom uczuć dotyczy podobnej do poziomu zmysłów postawy. Natomiast różni się co do treści. Uczuciowość wyrażana przez czułość nie jest konsumpcyjna, wydaje się wolna od pożądania w tym znaczeniu, co zmysłowość. Jest w niej pragnienie bliskości i zbliżenia, a równocześnie wyłączności i intymności. Mężczyzna jest bardziej zmysłowy, kobieta – uczuciowa. Jednakże na tym poziomie dochodzi często do idealizacji drugiej osoby, czego konsekwencją później jest rozczarowanie.

Poziom ducha dotyczy zasadniczej treści miłości. Miłość potrzebuje wolności, a ta jest możliwa dzięki prawdzie. Pożądanie zmysłowe oraz zaangażowanie uczuciowe mają swoją wewnętrzną prawdę, lecz subiektywną, która też jest potrzebna. Miłość jednak wymaga prawdy obiektywnej, która opiera się na rozpoznaniu i afirmacji wartości osoby, czyli na dążeniu do jej prawdziwego dobra, na zjednoczeniu w prawdziwym dobru wspólnym. Miłość kończy się, gdy człowiek nie chce podporządkować uczucia osobie i miłości, tylko podporządkowuje osobę i miłość uczuciu. Pojawia się pokusa w myśleniu, iż tylko to jest dobre, co jest przyjemne.

Czy prawdziwa miłość istnieje?

Zatem czy to, co przeżywamy ze swoimi ukochanymi, jest prawdziwą miłością? Tak, bo prawdziwa miłość ma swoje różne etapy. Często błędnie uważamy, że miłość prawdziwa jest wtedy, kiedy żyjemy w zgodzie i wszystko dzieje się według naszych oczekiwań. Musimy pamiętać, że miłość nie jest egoistycznym stawianiem wymagań drugiej osobie, a dawaniem siebie, swojego czasu, jest poświęceniem i pójściem na kompromis. Nie zawsze chcemy kochać, gdy nasz ukochany nas krytykuje bądź wyprowadza z równowagi. Tutaj jednak miłość się nie kończy, a rodzi się sposobność, by wspólnie ją rozwinąć na kolejny poziom. Niestety, w dzisiejszych czasach, kiedy dążymy głównie do zaspokojenia swoich potrzeb, również w relacjach, pojawienie się jakiegokolwiek problemu często skłania nas do ucieczki od odpowiedzialności za drugą osobę. Miłość nie zawsze jest widoczna, a przecież poświęcamy się dla ukochanego poprzez zwyczajne codzienne obowiązki. Najczęściej miłość dojrzewa i wzrasta właśnie dzięki różnym trudnościom, którym musimy stawić czoło, bo jeżeli się wycofamy, to uczucie może zblaknąć. Miłość, jak każdą relację, trzeba pielęgnować.

Rodzaje miłości

Na specjalne wyróżnienie zasługuje miłość macierzyńska, która jest silną emocjonalną więzią matki z dzieckiem i jest gwarancją biologicznego trwania gatunku ludzkiego, trwałości rodzin oraz pomyślności społecznej, jak twierdzili biolodzy ewolucyjni.
Miłość erotyczna to miłość zmysłowa, oparta na wzajemnym pożądaniu, rodzi poczucie zakochania.
Miłość platoniczna jest miłością wyidealizowaną, wolną od zmysłowości, przyjacielską, bezinteresowną, lojalną i wierną. Mówi się wówczas o miłości czysto duchowej.

Miłość  jest wielowymiarowa

Miłość przybiera różne formy i cechy. Inaczej kochamy rodziców, męża, jeszcze inaczej dzieci oraz innych ludzi. Miłość do rodziców również zmienia się w miarę naszej dojrzałości. Na pierwszym etapie, kiedy jesteśmy dziećmi, kochamy ufnie, posłusznie i z poczuciem bezpieczeństwa. Jesteśmy bardziej skłonni wybaczyć błędy, kochamy naiwnie. W okresie buntu kochamy inaczej.  Weryfikujemy wszystko. Chcemy samodzielności, własnego życia, kochamy z dystansem, czujemy się często jak na uwięzi. Brakuje nam pokory i zrozumienia. Chcemy kochać po swojemu. Kiedy się usamodzielniamy, kochamy na odległość, w sposób dowolny, jaki nam się podoba. W momencie, gdy zakładamy własną rodzinę, kochamy z troską i czułością, ze zrozumieniem dla własnych błędów.  Swoje dzieci najczęściej  obdarzamy miłością poświęcającą i oddaną, powielając uczucia naszych rodziców w stosunku do nas.

Jak rozpoznać prawdziwą miłość?

Tak jak szczęście nie zawsze jest tożsame wyłącznie z przyjemnością, tak miłość to dużo więcej niż zakochanie.

„…jednakże gdy cię długo nie oglądam, czegoś mi braknie, kogoś widzieć żądam (…) Kiedy położysz rękę na me dłonie luba mię jakaś spokojność owionie…” – pisał Adam Mickiewicz w swoim wierszu, że między przyjaźnią a miłością jest cienka granica. Nie jest  łatwo rozpoznać to uczucie. Zwłaszcza, że miłość rodzi się często na gruncie przyjaźni. Także w małżeństwie przyjaźń jest bardzo ważnym elementem. Moim najlepszym przyjacielem jest mój mąż, więc mogę powiedzieć, że miłość jak najbardziej łączy się z przyjaźnią.

„Jak śmierć potężna jest miłość” pisze autor w Pieśni nad pieśniami.

Często jesteśmy w stanie zrobić dużo dla ukochanych. To uczucie nie jest tylko łatwe i przyjemne. Dzięki temu skłonni jesteśmy do wyrzeczeń i poświęceń. Miłość to nie tylko czerpanie korzyści, ale dawanie siebie, swojego czasu ukochanej osobie.  

Bez miłości nie da się żyć

„Tylko prawdziwa miłość potrafi zaspokoić głód człowieka i tylko w takiej atmosferze człowiek może się rozwijać i być szczęśliwy” mówił Franciszek Blachnicki.

Potrzebujemy kochać i być kochanym. Miłość daje nam poczucie szczęścia i bezpieczeństwa. Dzięki niej możemy budować piękne relacje.

Autor jednego z opisów miłości podkreślał, że:

„Miłość cierpliwa jest, łaskawa jest. Miłość nie zazdrości, nie szuka poklasku, nie unosi się pychą; nie dopuszcza się bezwstydu, nie szuka swego, nie unosi się gniewem, nie pamięta złego; nie cieszy się z niesprawiedliwości, lecz współweseli się z prawdą. Wszystko znosi, wszystkiemu wierzy, we wszystkim pokłada nadzieję, wszystko przetrzyma. Miłość nigdy nie ustaje”.

Jeżeli taka jest prawdziwa miłość, to czy potrafimy kochać?